Ινδονησία, Γκαμελάν και Κετσάκ (Γ. Σ.-Δ. -Β1)

To Γκαμελάν είναι ορχήστρα που αποτελείται κυρίως από διάφορα κρουστά όργανα, κυρίως τονικά ιδιόφωνα (τονικά γκονγκ, καμπάνες, μαρίμπες, ξυλόφωνα κ.ά.) αλλά και κάποια πνευστά ή και έγχορδα.


Γκαμελάν ορχήστρες συναντάμε σε χώρες της Άπω Ανατολής όπως στην Ινδονησία (ιδιαίτερα στην Ιάβα και το Μπαλί). Χρησιμοποιούνται σε θρησκευτικές και επίσημες τελετές. Επίσης συνοδεύουν χορούς, θεατρικές παραστάσεις και παραστάσεις μαριονέτας. Οι ορχήστρες Γκαμελάν έγιναν γνωστές στην Ευρώπη το 1889 στην Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού (Exposition Universelle). Κατόπιν ενέπνευσαν δυτικούς συνθέτες όπως τον Κλοντ Ντεμπισί (Claude Debussy), Τζων Κέιτζ (John Cage), Μπένζαμιν Μπρίτεν (Benjamin Britten), Φίλιπ Γκλας (Philip Glass), κ.ά.


Τα μελωδικά μέρη του Γκαμελάν αλληλοσυνδέονται και είναι χωρισμένα με τέτοιο τρόπο ώστε οι μουσικοί που παίζουν να εναλλάσσουν νότες, για να διαμορφώσουν μια μελωδική γραμμή. Αυτά τα εναλλασσόμενα μέρη, που ονομάζονται Κοτεκάν, απαιτούν συνεργασία και αναπτυγμένη αίσθηση του ρυθμού κατά την εκτέλεση. Τα δύο μέρη ενός Κοτεκάν λέγονται Γιάνγκσι (διαφορετικός) και Μέλος (απλός και άμεσος) και θεωρούνται το θηλυκό και το αρσενικό. Οι κύριοι τονισμοί του μέρους Γιάνγκσι είναι συνήθως στο ασθενές μέρος του μέτρου, ενώ οι κύριοι τονισμοί του μέρους Μέλος είναι συνήθως στο ισχυρό μέρος.

Στο Μπαλί συναντά κανείς μια πολύ μεγάλη ποικιλία μουσικών οργάνων. Υπάρχουν μεγάλα μεταλλόφωνα, τα οποία παίζουν μόνο ένα μέρος από τη μελωδία, ενώ τα ελαφρώς μικρότερα παίζουν όλη τη μελωδία. Υπάρχουν επίσης τρία γκονγκ, που τονίζουν τη μελωδία. Επικεφαλής όλων είναι ένα μικρό γκονγκ, που το όνομά του σημαίνει δάσκαλος και που κρατάει τον παλμό και ένα ζευγάρι κύμβαλα που παίζει μια συνεχή σειρά χτύπων και βοηθάει την ορχήστρα να συντονίζεται.

Το Μπαλί, νησί στην ανατολική ακτή της Ιάβας, μαζί με μια μεγάλη αλυσίδα νησιών αποτελεί επαρχία της Ινδονησίας. Στη μουσική παράδοση του Μπαλί κυριαρχεί η αιώνια μάχη ανάμεσα στο καλό και το κακό. Για τους κατοίκους του Μπαλί δεν υπάρχει ποτέ κυριαρχία της μιας ή της άλλης δύναμης. Το καλό και το κακό είναι ισοδύναμα και καταδικασμένα σε αιώνια μάχη.

Κετσάκ, από τη μουσική στο θέατρο


Εκτός από την μουσική παράδοση της ορχήστρας στο Μπαλί είναι πολύ διάσημο το Κετσάκ, ένα δρώμενο που συνδυάζει, τραγούδι, χορό και θεατρικότητα. Ένας ινδονήσιος χορευτής ο Wayan Limbak και ο Γερμανός ζωγράφος Walter Spieß συνεργάστηκαν για την δημιουργία του "χορού των πιθήκων". Βασίστηκαν στις κινήσεις του παραδοσιακού χορού Sanghyang, τους ήχους των πιθήκων και ένα μέρος από το ινδικό έπος Ramayana, με την εξής ιστορία:
Ο πρίγκιπας Rama πηγαίνει να κυνηγήσει το χρυσό ελάφι αλλά ο δαιμόνιος Meganada του κλέβει την γυναίκα, την όμορφη πριγκίπισσα Sita. Ο Rama μαζί με τον αδερφό του Laksamana ξεκινούν να σώσουν την βασίλισσα με την βοήθεια του βασιλιά των πιθήκων.
Συνήθως εκτελείται από άντρες που κάθονται σε ομόκεντρους κύκλους και έναν αφηγητή που εξιστορεί τον μύθο.

Γνωριμία με τα όργανα Γκάμελαν: Link

aaaa
Εικονική περιήγηση στο Unit Pengelola Museum Seni. Πηγή: Google Arts & Culture
https://artsandculture.google.com/story/FgXx_9y768q4iA

Γ. Σ.-Δ. -Β1 -4ο Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας- Δεκέμβριος 2020.

Επιστροφή στην λίστα: Β_Ασία

Επόμενη εργασία: Ιαπωνία, Θέατρο Καμπούκι: Κ. Φ.-Β2