Ο Μάνος (Εμμανουήλ) Χατζιδάκις (Ξάνθη, 23 Οκτωβρίου 1925 – Αθήνα, 15 Ιουνίου 1994) ήταν κορυφαίος Έλληνας συνθέτης, ποιητής, τραγουδοποιός, μαέστρος και πιανίστας. Θεωρείται ο πρώτος που συνέδεσε μεταπολεμικά, με το θεωρητικό και συνθετικό έργο του, τη λόγια μουσική με τη λαϊκή μουσική παράδοση. Πολλά από τα εκατοντάδες έργα του αναγνωρίζονται σήμερα ως κλασικά. Είναι βραβευμένος με Βραβείο Όσκαρ.
Ανάμεσα στα πολλά, εδώ «βλέπουμε» μερικά από τα ωραιότερα τραγούδια που έγραψε ο Μάνος Χατζιδάκις για το σινεμά:
Link αυτού του αποσπάσματος αυτής της ταινίας
• Θάλασσα Πλατιά - Αλίκη Βουγιουκλάκη (Μανταλένα, 1960), όπου είναι ένα από τα ωραιότερα κινηματογραφικά θέματα που έγραψε ποτέ ο Μάνος Χατζιδάκις συναντά στη φωνή της Αλίκης Βουγιουκλάκη όλη τη ρομαντική ελαφρότητα μιας βόλτας στο πέλαγος στο διεθνές smash hit του Ντίνου Δημόπουλου. Στίχοι του Γιώργου Ρούσσου.
link αυτού του αποσπάσματος αυτής της ταινίας
• Μην τον Ρωτάς τον Ουρανό - Τζένη Καρέζη (Το Νησί των Γενναίων, 1959), όπου είναι η πρώτη εκτέλεση του «All Alone Am I» που αργότερα θα έκανε διεθνώς γνωστό η Μπρέντα Λι. Ενδιάμεσα το τραγούδησε και η Μαίρη Λω, αλλά είναι με το ψεύδισμα της Τζένης Καρέζη που γίνεται το «γενναίο» ερωτικό τραγούδι σε στίχους του Γιάννη Ιωαννίδη.
link αυτού του αποσπάσματος αυτής της ταινίας
• Μια Πόλη Μαγική - Ζωή Μάγγου (Μαγική Πόλις, 1954), όπου οι τίτλοι αρχής για την ταινία του Νίκου Κούνδουρου με ένα από τα ωραιότερα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι σε πρώτη εκτέλεση με τη φωνή της Ζωής Μάγγου. Το 1963 ακούστηκε στη θεατρική παράσταση «Μαγική Πόλις» με άλλους στίχους.
link αυτού του αποσπάσματος αυτής της ταινίας
• Εγινε Παρεξήγηση (Προδοσία) - Χορωδία (Ποτέ την Κυριακή - 1960), όπου η μελωδία της «Προδοσίας» ακούστηκε πρώτη φορά στο soundtrack του «Ποτέ την Κυριακή», με ανδρική χορωδία να την τραγουδάει αμέσως μετά τους τίτλους αρχής. Αργότερα το τραγούδι ηχογραφήθηκε με τη φωνή της Λόλας Τσουκάτου, της Νάνας Μούσχουρη και της Μελίνας Μερκούρη και σε αυτήν την εκτέλεση και σε μια όχι και τόσο αναπάντεχη διαδρομή στο σήμερα έγινε ένα από τα drag shows της «Στρέλλας» του Πάνου Χ. Κούτρα, δίνοντας νόημα στην παρεξήγηση της ιστορίας και σε ένα φόρο τιμής σε μια ακόμη larger than life γυναίκα.
link ολόκληρης της ταινίας
Η μουσική του Μάνου Χατζιδάκη στην ταινία "Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο" που παρουσιάζω, αποτελεί μία τεράστια επιτυχία του ελληνικού κινηματογράφου. Είναι ελληνική αισθηματική κωμική ταινία του 1959, σε σενάριο και σκηνοθεσία Αλέκου Σακελλάριου και παραγωγή Φίνος Φιλμ. Στην ταινία πρωταγωνιστούν η Αλίκη Βουγιουκλάκη και ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ. Πρόκειται για μια από τις γνωστότερες και επικερδέστερες ταινίες του Ελληνικού Κινηματογράφου. Ο ρόλος της μαθήτριας, Λίζας Παπασταύρου, εκτόξευσε την Αλίκη Βουγιουκλάκη και την έκανε σταρ. Η ταινία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1960, βραβεύτηκε ως μια από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες της πενταετίας 1955-1960.
Το κλίμα ξεγνοιασιάς και ανεμελιάς που επικρατεί στα σχολικά χρόνια παρουσιάζεται μέσα από την εκδρομή του σχολείου αλλά και μέσα από τη δροσερή και χαρούμενη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι.
«Έχω ένα μυστικό» https://youtu.be/cnr3RqOs1GE τραγουδάει η Αλικη εκφράζοντας τον έρωτά της για τον νεαρό καθηγητή,
ενώ λίγο αργότερα τραγουδά και χορεύει το «γκρίζο γατί» https://youtu.be/xlL8uDqkFJM -ακούγεται και στο ζενερίκ των τίτλων-, δίνοντας τη νότα της ξεγνοιασιάς.
Άξιος στο είδος του ο Χατζιδακις, όχι μόνο καταφέρνει να υποστηρίξει το νέο χαρακτήρα που λανσάρει η Αλικη μέσα από το «γκρίζο γατί», αλλά φτάνει εισπρακτικά στις 750000 πωλήσεις μικρού δίσκου, γεγονός που δεν περνά απαρατήρητο. Αξέχαστες μελωδίες και δυτικοευρωπαϊκοί ρυθμοί (τσα-τσα) προσδίδουν νέο ύφος στην ταινία και ολοκληρώνουν την αφήγηση. Λέγεται μάλιστα ότι ήλθε από την Ολλανδία ο διευθυντής της Philips για να δώσει στην Αλίκη τον πρώτο χρυσό δίσκο που δόθηκε ποτέ στην Ελλάδα. Βλέποντας κάποιος σήμερα (για άλλη μία φορά) την ταινία, καταλαβαίνει αμέσως γιατί είχε τέτοια εμπορική απήχηση το «Γκρίζο γατί».
Δεν είναι μονάχα η καλή χημεία μεταξύ συνθέτη και στιχουργού. Δεν είναι μόνο οι στίχοι ή η μουσική, το σενάριο ή οι ατάκες. Ούτε καν η τσαχπινιά και η φρεσκάδα της πρωταγωνίστριας. Είναι που το «τσα-τσα» της και τα καμώματά της, τα οποία συνοδεύονται στη συγκεκριμένη σκηνή απ' όλες της τις συμμαθήτριες - είναι η ανατολή μιας νέας, αισιόδοξης εποχής, στο άρμα της οποίας έχει σκαρφαλώσει και η Ελλάδα. Το 45άρι δισκάκι που περιείχε το «Έχω ένα μυστικό» μαζί με το άλλο τραγούδι της ταινίας «Το Γκρίζο Γατί» -ή «Νιάου νιάου βρε γατούλα» καταγράφηκε ως ο πρώτος χρυσός δίσκος (τουλάχιστον σε επίπεδο single) που απονεμήθηκε στην Ελλάδα. Σε αυτά τα δύο τραγούδια που έχουν γράψει ιστορία στον χώρο της μουσικής αλλά και του κινηματογράφου μπορούμε να διακρίνουμε πολύ έντονο το στοιχείο του μουσικού οργάνου, της φλογέρας, του ακορντεόν, του μεταλλόφωνου και φυσικά του πιάνου με την πολύ εύηχη χορωδία να συνοδεύει και στα δύο αυτά τραγούδια.
Η ελληνική αυτή ταινία μου κινεί το ενδιαφέρον κάθε φορά για να την δω ακούγοντας αυτήν την υπέροχη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι σε συνδυασμό φυσικά με την πλοκή και τους ξακουστούς ηθοποιούς, της πλέον για μένα πασίγνωστης ταινίας που έχει αφήσει ξεκάθαρα εποχή. Αυτή η ταινία και συγκεκριμένα η μουσική της μου προξενεί αισθήματα χαράς, ανεμελιάς και ξενοιασιάς. Αυτή η εργασία με εντυπωσίασε πολύ και μου έδωσε το κίνητρο για να ψάξω ακόμα περισσότερες πληροφορίες και για περισσότερα συνθετικά έργα σε ελληνικές ή ξένες ταινίες.