Igor Stravinsky: Σ. Ν. -Γ4

Ο Ίγκορ Στραβίνσκι ήταν σημαντικός μουσικός συνθέτης του 20ού αιώνα. Το πολύπλευρο έργο του και οι παραδοξότητες ορισμένων εκφραστικών επιλογών του, προκάλεσαν έντονες αντιπαραθέσεις στον κόσμο της λόγιας σύγχρονης μουσικής. Πολλοί τον αναφέρουν ως ο «εφευρέτης της μουσικής» διότι όταν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ο Ιγκορ Στραβίνσκι ερωτήθηκε από ένα φρουρό των γαλλικών συνόρων τι επαγγελλόταν, «Είμαι εφευρέτης μουσικής» απάντησε. O πατέρας του ήταν τραγουδιστής, σολίστ της Αυτοκρατορικής Όπερας της Πετρούπολης. Στα δέκα του χρόνιο ξεκίνησε μαθήματα πιάνου. Το 1901 ξεκίνησε σπουδές νομικής στην Πετρούπολη, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε μαθήματα θεωρίας της μουσικής. Ο σημαντικότερος δάσκαλός του ήταν ο Νικολάι Ρίμσκι-Κόρσακοφ, με τον οποίο ξεκίνησε ιδιαίτερα μαθήματα το 1903 και έμεινε δίπλα του ως το 1908.

Ανάμεσα στις πρώτες συνθέσεις του Στραβίνσκι, γραμμένες κάτω από το βλέμμα του μοναδικού του δασκάλου και τις συνθέσεις ενός ώριμου άνδρα μεσολάβησαν περίπου εκατό δημιουργίες: συμφωνίες, κοντσέρτα, κομμάτια δωματίου, τραγούδια, σονάτες πιάνου, όπερες και κυρίως μπαλέτα. Ο συνθέτης πέθανε σε ηλικία ογδόντα οκτώ χρόνων, στο νεοαποκτηθέν διαμέρισμά του, στο νούμερο 920 της Πέμπτης Λεωφόρου της Νέας Υόρκης, από καρδιακή προσβολή.

Στυλ

Οι σκληρές διαφωνίες και αρμονικές ελευθερίες, οι πιο ιδιόρρυθμοι συνδυασμοί ορχηστρικών χρωμάτων, εξωτικών κλιμάκων, πολυτονικότητας και πολυρυθμίας, μελωδικών στιλ και ρυθμών, όλα χρησιμοποιούνται στη μουσική του μ' ένα ιδιότυπο και ανήσυχο ύφος, αλλά πάντα στο πλαίσιο της τονικής μουσικής. Μόνο στα τελευταία έργα του ακολουθεί τη δωδεκάφθογγη τεχνική. Προσπαθούσε σε κάθε νέο του έργο να πει κάτι καινούριο και πρωτότυπο και να μην επαναλάβει τον εαυτό του όπως αυτός υπήρξε σε προηγούμενα έργα. Το στιλ του είναι πολύ καθαρό και η τέχνη του μπορεί να θεωρηθεί ότι «ανακεφαλαιώνει» όλα τα στιλ που προηγούνται από αυτόν, παραμένοντας βέβαια άρτια κατασκευασμένη.

Συνθετικό έργο

Το συνθετικό του έργο περιλαμβάνει όπερες, χοροδράματα με πιο γνωστά την "Ιεροτελεστία της Άνοιξης", τον "Πετρούσκα" και "Το Πουλί της Φωτιάς", κομμάτια για ορχήστρα, έργα για πιάνο, μουσική δωματίου, τραγούδια και κομμάτια για φωνή και ορχήστρα. Η πρωτοτυπία του έργου «Πουλί της Φωτιάς», ως προς τα νέα μουσικά του στοιχεία που έδιναν έμφαση στους ανόμοιους και στακάτους ήχους, οδήγησε σε δύο νέες συνθέσεις για τα ρωσικά μπαλέτα Ντιάγκιλεφ, το μπαλέτο «Πετρούσκα» και το μπαλέτο «Ιεροτελεστία της Ανοιξης», τα οποία αποτέλεσαν ορόσημα της μουσικής του 20ού αιώνα. Με το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ο Στραβίνσκι συνέθεσε την «Ιστορία του Στρατιώτη» και το «Τανγκό». Μεταξύ των δύο μεγάλων πολέμων, ο Ιγκορ Στραβίνσκι υπήρξε ο πιο σημαντικός μοντέρνος συνθέτης, κυρίως στη Γαλλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι τελευταίες ενασχολήσεις του Ιγκορ Στραβίνσκι ήταν η συγγραφή απομνημονευμάτων αλλά και η εμπορευματοποίηση των προσωπικών του μουσικών αρχείων. Η ολοκληρωμένη, διορθωμένη, χειρόγραφη παρτιτούρα του «Η τελετουργία» (7.600 σελίδες, 17.000 αρχεία και 7.600 συμπληρωματικές σελίδες συνολικά) τέθηκε προς πώληση με αρχική τιμή 3,5 εκατομμύρια δολάρια. Η αγορά της ως σήμερα δεν έχει κοινοποιηθεί.

Εντυπώσεις

Παρακάτω αναφέρονται δύο έργα που με εντυπωσίασαν. Τα «Πυροτεχνήματα» που συνέθεσε στην αρχή της καριέρας του και ένα από τα αριστουργήματα του 20ού αιώνα, η «Ιστορία του στρατιώτη».

ΠΗΓΕΣ:

Σ. Ν. -Γ4 -4ο Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας- Νοέμβριος 2020.

Επιστροφή στην λίστα Γ1-3-4: 20ος αιώνας

Επόμενη εργασία: Igor Stravinsky, Le Sacre du printemps: Σ. Ι. -Γ4